Αυστηρές ποινές και τσουχτερά χρηματικά πρόστιμα θα περιλαμβάνει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας για τις παραβάσεις που σχετίζονται άμεσα με την πρόκληση θανατηφόρων τροχαίων. Κι αυτό γιατί ο φόρος αίματος στην άσφαλτο στην Ελλάδα παραμένει βαρύς καθώς, παρά το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των νεκρών από τροχαία, εμφανίζεται σημαντικά μειωμένος φτάνοντας έως και το 59% τον περασμένο Απρίλιο λόγω του lockdown, ο αριθμός των θυμάτων δεν επιτρέπει εφησυχασμό, όπως υπογράμμισε ο τραγικός απολογισμός του περασμένου Σαββατοκύριακου, όταν μέσα σε 24 ώρες έχασαν τη ζωή τους έξι άνθρωποι και ανάμεσά τους ένα μωρό 16 μηνών.
Οι συνεχιζόμενες απώλειες ανθρωπίνων ζωών είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που προσμετρώνται στην κατάρτιση του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), ο οποίος αναμένεται να παρουσιαστεί έως το τέλος του έτους. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο μπορεί ο νέος ΚΟΚ να έχει σχεδιαστεί στη φιλοσοφία των χαμηλότερων προστίμων και των συχνότερων ελέγχων των παραβάσεων, αλλά από τη φιλοσοφία αυτή θα εξαιρεθούν οι σοβαρές παραβάσεις, οι οποίες σχετίζονται με την πρόκληση θανατηφόρων τροχαίων. Μεταξύ αυτών είναι η υπερβολική ταχύτητα, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, αλλά και η παράνομη προσπέραση, παραβάσεις για τις οποίες το ύψος των προστίμων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας θα παραμείνει υψηλό.
Οι παραβάσεις αυτές θεωρούνται ιδιαίτερα κρίσιμες κυρίως για την ασφάλεια των πιο ευάλωτων χρηστών των οδών, δηλαδή των πεζών, των ποδηλατών και των δικυκλιστών. Αλλωστε, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων μοτοσικλετιστών μεταξύ των 28 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2017, η Ελλάδα είχε 20,1 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων ενώ υπολογίζεται ότι ένα στα πέντε οχήματα στους δρόμους είναι δίκυκλα, ενώ περίπου στο 1/3 των τροχαίων στη χώρα μας εμπλέκονται μοτοσικλέτες.
Το πλαίσιο του ΚΟΚ είναι ήδη αρκετά αυστηρό όσον αφορά τα δίκυκλα και κυρίως τα παιδιά που επιβαίνουν σε αυτά. Ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι η τήρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας θα έπρεπε να ελέγχεται με μεγαλύτερη συχνότητα.
Ο υφιστάμενος ΚΟΚ ως προς τα δίκυκλα και τη μεταφορά ανηλίκων ορίζει ξεκάθαρα ότι παιδιά έως πέντε ετών θα πρέπει να μετακινούνται με αυτά μόνο εφόσον υπάρχει ειδικό κάθισμα, ενώ το κράνος είναι υποχρεωτικό και απαραίτητο τόσο γι΄αυτά όσο και για τα μεγαλύτερα παιδιά. Την ίδια στιγμή άδεια κυκλοφορίας για μοτοποδήλατο έως 50 κ.ε. μπορεί να βγάλει κανείς από την ηλικία των 16 ετών, ενώ για να οδηγήσει μοτοσικλέτες μεγαλύτερου κυβισμού θα πρέπει να περιμένει έως τα 18.
Στον νέο ΚΟΚ, όπως επισημαίνουν από το υπουργείο Μεταφορών δεν αναμένεται να αλλάξει κάτι πάνω σε αυτό, ούτε και εξετάζεται το ενδεχόμενο της απαγόρευσης μετακίνησης ανηλίκων έως την ηλικία των 16 ετών με δίκυκλα. Τα τρία βασικά στοιχεία του νέου ΚΟΚ θα είναι:
- Η κατηγοριοποίηση των παραβάσεων του ΚΟΚ ανά βαθμό επικινδυνότητας, με έμφαση στις παραβάσεις εκείνες που αυξάνουν την πιθανότητα έκθεσης στον κίνδυνο θανατηφόρου τροχαίου ατυχήματος
- Ο διαχωρισμός των κυρώσεων με βασικό κριτήριο διαφοροποίησης την οδηγική συμπεριφορά και την ασφάλεια του οχήματος, κα
- Η υιοθέτηση χαμηλών προστίμων με αυξημένη συχνότητα ελέγχων. Στο υπουργείο έχει ξεκινήσει ο επανασχεδιασμός και η υλοποίηση, με ηλεκτρονικά μέσα, των διαδικασιών βεβαίωσης και είσπραξης παραβάσεων του ΚΟΚ., με κεντρικό στόχο την ενίσχυση της γενικής αποτροπής από την τέλεση παραβάσεων και «τον τερματισμό ενός καθεστώτος και μιας γενικευμένης πεποίθησης ατιμωρησίας που δυστυχώς ενυπάρχει σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας», όπως επισημαίνυν στο υπουργείο Μεταφορών.
- Μεγάλο μέρος της ευθύνης για την πρόκληση των τροχαίων ατυχημάτων έχει και η κατάσταση του οδικού δικτύου, η οποία εξακολουθεί να εμφανίζει σημεία επικιδυνότητας στις οδούς εκτός των πέντε μεγάλων αυτοκινητοδρόμων.
Για το σκοπό αυτό, το υπουργείο έχει ήδη ανακοινώσει εδώ και περίπου ένα χρόνο περισσότερες από 7.000 παρεμβάσεις σε ολόκληρο το οδικό δίκτυο της χώρας ύψους 450 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας.
Ταυτόχρονα βρίσκεται υπό επεξεργασία και το νέο Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών για την περίοδο 2021 – 2030, στο οποίο θα τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι ανάλογα με τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά κάθε Περιφέρειας.
Να σημειωθεί, πάντως, ότι σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας των Μεταφορών, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που είδαν από τις μεγαλύτερες μειώσεις στον αριθμό των θανατηφόρων τροχαίων την περίοδο του περιορισμού στις μετακινήσεις με ποσοστό που έφτασε το 59%.
Η μείωση στον αριθμό των θυμάτων είναι έως και διπλάσια από το μέσο όρο που καταγράφηκε. Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία που είχε παρουσιάσει η πρόεδρος του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», Βασιλική Δανέλλη – Μυλωνά, ακόμα και τον Απρίλιο μεσούσης της περιόδου του lockdown, στην Ελλάδα, παρά τη σημαντική μείωση των θανάτων, καταγράφηκαν 21 νεκροί από τροχαία. «21 νεκροί είναι πάρα πολλοί για ένα μήνα που καθ’ όλη τη διάρκειά του ίσχυαν περιοριστικά μέτρα στην κυκλοφορία των πολιτών εξαιτίας της πανδημίας» είχε επισημάνει η κυρία Μυλωνά προσθέτοντας μάλιστα ότι βάσει των στοιχείων της ΕΛ.ΣΤΑΤ. σε 2 από τις 13 περιφέρειες της χώρας (Αν. Μακεδονίας & Θράκης και Στερεάς Ελλάδος) είχαμε περισσότερους θανάτους σε σχέση με πέρυσι ενώ σε αυτή του Βορείου Αιγαίου ο αριθμός έμεινε αμετάβλητος.
Αν και το ζήτημα δεν έχει μελετηθεί ακόμα διεξοδικά, η ελάχιστη κίνηση στους δρόμους οδήγησε σε ορισμένες περιπτώσεις στην καταγραφή υψηλότερων ταχυτήτων κίνησης των οχημάτων. Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παρόλο που ο συνολικός αριθμός των συγκρούσεων εμφανίστηκε σημαντικά μειωμένος, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι αυτές ήταν σφοδρότερες και θανατηφόρες. Σε αρκετές χώρες επίσης παρατηρήθηκε μείωση στις τροχαίες παραβάσεις γενικά, αλλά αύξηση σε αυτές που θεωρούνται σοβαρές και επικίνδυνες για την πρόκληση θανατηφόρου τροχαίου.
- Η Δανία δημοσίευσε επίσημα στοιχεία που δείχνουν αύξηση 10% στο ποσοστό των οδηγών που κινούνταν με ταχύτητα πάνω από το όριο.
- Δεδομένα από τις κάμερες παρακολούθησης ταχύτητας στη Γαλλία έδειξαν αύξηση 16% στις πιο σοβαρές παραβάσεις ορίου ταχύτητας (50% πάνω από το νόμιμο όριο) σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι.
- Στην Εσθονία, σημειώθηκε αύξηση 22% στο ποσοστό των οδηγών που υπερέβησαν το όριο ταχύτητας στους κύριους επαρχιακούς δρόμους σε σύγκριση με το μέσο όρο του Απριλίου 2018 – 2019.
- Στην Ισπανία, οι παραβιάσεις του ορίου ταχύτητας που εντοπίστηκαν σε ένα δείγμα που ελήφθη από σταθερές κάμερες ασφαλείας, ήταν αυξημένες κατά 39% σε δρόμους εκτός πόλης, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2019.
- Ασφαλιστική εταιρεία στο Ηνωμένο Βασίλειο που χρησιμοποιεί την τηλεματική για την παρακολούθηση νέων ασφαλισμένων, ανέφερε αύξηση 15% στις προειδοποιήσεις για ταχύτητα που στάλθηκαν σε οδηγούς που υπερέβησαν τα όρια ταχύτητας.
