ΟΙ ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΏΝ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΊΑ
(Κλείνει ο κύκλος της διακυβέρνησης Ερντογάν)
Ανθρωπιστικές συνέπειες
Η μεγάλη ανθρωπιστική κρίση που προέκυψε από τον πρόσφατο σεισμό στην Τουρκία και ο πόνος εκατομμύριων πολιτών, που έχασαν δικούς τους ανθρώπους αλλά και τα σπίτια τους, είναι πολύ δύσκολο να απαλυνθεί.
Παρ’ όλες τις προσπάθειες του κρατικού μηχανισμού της Τουρκίας (λέγεται ότι το πρώτο 24ωρο αδράνησε χαρακτηριστικά), αλλά και τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας, η ανθρωπιστική βοήθεια υπολείπεται κατά πολύ της ανεκτίμητης αξίας του αριθμού των θυμάτων του σεισμού. Δυστυχώς, πολλοί αγνοούμενοι και τραυματίες σε νοσοκομεία καθημερινά προστίθενται στα θύματα των σεισμών.
Εθνικές συνέπειες
Το στρατηγικό λάθος του Ερντογάν να στρέψει την Τουρκία προς την Ανατολή παρά στη Δύση (δόγμα Νταβούτογλου) έχει κυριολεκτικά συντελέσει στην περιθωριοποίηση της Τουρκίας από τη Δύση, ειδικότερα εδώ και έναν χρόνο, μετά την έναρξη του ρωσοουκρανικού πολέμου. Οι ΗΠΑ και γενικότερα η Δύση, που δαιμονοποιήθηκαν τον τελευταίο καιρό στην Τουρκία, τελικά αποδείχθηκαν σανίδα σωτήριας για τη γειτονική χώρα, με την υλική, ανθρωπιστική και οικονομική βοήθεια. Και φυσικά αυτό είναι εμφανές στην κοινή γνώμη των τούρκων πολιτών.
Το γαλλικό περιοδικό «Le Point», εν μέσω της κρίσης των σεισμών, κατηγορεί ευθέως τον Ερντογάν ότι ενισχύει τις διαφορές με την Ελλάδα, την Κύπρο, ακόμη και την Αρμενία για να διεγείρει το εθνικιστικό αίσθημα στην Τουρκία λόγω των εκλογών, ενώ εργαλειοποιεί την ουκρανική σύγκρουση και μπλοκάρει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, για να καταστεί απαραίτητος για τον Πούτιν.
Κομματικές συνέπειες
Το AKP, ως κόμμα διακυβέρνησης των τελευταίων χρόνων, αρχίζει να απομυθοποιείται. Το 52,59% του Ερντογάν στις τελευταίες προεδρικές εκλογές του 2018 μοιάζει ιδιαίτερα δύσκολο έως και ακατόρθωτο, διότι, με αφορμή τον σεισμό, αρχίζουν να έρχονται στην επιφάνεια σκάνδαλα και σενάρια αδιαφάνειας.
Ο συνασπισμός των έξι άλλων κομμάτων αλλά και ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Ιμάμογλου, που χάρισε τους μισθούς ενός έτους για τους σεισμόπληκτους, δημιουργούν τεράστια πίεση στον ίδιο τον Ερντογάν αλλά και στα ποσοστά του κόμματος του.
Ακόμα και αν οι εκλογές στην Τουρκία αναβληθούν για κάποιο χρονικό διάστημα, οι απώλειες του κόμματος του Ερντογάν θα είναι δύσκολο να αναπληρωθούν.
Οικονομικές συνέπειες
Με τον οικονομικό υπολογισμό των καταστροφών του σεισμού να ανέρχεται στα 20 δισ. δολάρια (5,5% – 6% του ΑΕΠ της Τουρκίας), με τον πληθωρισμό στο 57,7% τον Ιανουάριο του 2023 και με το τουρκικό νόμισμα να υποχωρεί στις 18,83 λίρες ανά δολάριο, το κόστος της καθημερινής ζωής έχει γίνει ιδιαίτερα δύσκολο.
Τα 530 ευρώ που δίνει ο Ερντογάν σε κάθε σεισμόπληκτο δεν μπορούν να ανακουφίσουν σε καμία περίπτωση τους πληγέντες κατοίκους, ώστε να ξαναφτιάξουν μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα τη ζωή τους.
Η άμεση βοήθεια της Παγκόσμιας Τράπεζας με το ποσό των 1,78 δισ. δολαρίων σίγουρα αποτελεί μια μεγάλη ενίσχυση προς τους πληγέντες, όπως επίσης και η βοήθεια του Οργανισμού Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ με 85 εκατ. δολάρια, που θα δοθούν απευθείας στους σεισμόπληκτους.
Κοινωνικές συνέπειες
Η ρήση «φωνή λαού, οργή Θεού» φαίνεται να παίρνει «σάρκα και οστά» στη μετά σεισμό Τουρκία, υπό την έννοια ότι οι πληγέντες ψάχνουν να βρουν τα αίτια της καταστροφής με τα δικά τους κριτήρια και δίνοντας τις δικές τους επεξηγήσεις. Συνομωσίες και κατασκευαστικά λάθη έρχονται στην επιφάνεια και κυκλοφορούν στα ΜΜΕ και στα ΜΚΔ. Ακόμα και αν μερικά από αυτά που αποκαλύπτονται είναι αναληθή ή απλώς φήμες, η καχυποψία των σκανδάλων έρχεται να ταράξει την κοινωνική ισορροπία όλων των πολιτών και όχι μόνο των πληγέντων. Οι πέντε μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι της Τουρκίας που αναλαμβάνουν όλα τα μεγάλα έργα της Τουρκίας (αποκαλούμενοι και ως «συμμορία των πέντε»), σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, συγκαταλέγονται μεταξύ των δέκα κορυφαίων παγκοσμίως, ενώ έχουν εξασφαλίσει τα περισσότερα κρατικά συμβόλαια για έργα υποδομών μεταξύ 1990 και 2020.
Συμπεράσματα
Η 20ετής διακυβέρνηση του Ερντογάν φαίνεται πως έχει κάνει τον κύκλο της, με αφορμή τον καταστροφικό σεισμό για την Τουρκία και τους πολίτες της. Βασικά αίτια είναι η απολυταρχική διακυβέρνησή του, τα σκάνδαλα, η διαφθορά, η δαιμονοποίηση της Δύσης, η κακή γειτονία με όλα τα όμορα κράτη, η απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 λόγω αγοράς S-400.
Τα πρόσωπα που ενδεχομένως θα προωθηθούν στην πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της Τουρκίας μετά τις εκλογές αναμένεται να διατηρήσουν την υψηλή στρατηγική της Τουρκίας, που αφορά τον νεοοθωμανισμό και την αναβίωση της παλιάς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την αναθεώρηση των διεθνών συνθηκών αλλά και τον επεκτατισμό της «Γαλάζιας Πατρίδας».